Ahilik Kültürü Haftası (8-12 Ekim)

Ülkemizde birçok önemli hafta bulunmaktadır. Belirli Gün ve Haftalar dan olan Ahilik Kültürü Haftası bu önemli haftalardan birisidir. Her yıl 8-12 Ekim tarihleri arasında kutlanmaktadır.

 

Ahilik Nedir?

Ahi kelime anlamıyla “eli açık” ve “kardeşim” gibi anlamlara gelmektedir. Ahilik Teşkilatı Selçuklu Devleti devrinde kurulmuş Osmanlı ile birlikte oldukça yaygınlaşan bir teşkilat olmuştur. Ahilik teşkilatı 13.yüzyılda Ahi Evran adındaki bir esnaf tarafından esnaf ve zanaatkarların haklarının korunması ve çeşitli ihtiyaçlar için kurulmuştur. Ahilik Teşkilatı aslında oldukça bilindik bir kuruluştur. Nitekim günümüzde Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonunun yanı sıra her ile özel Esnaf ve Sanatkarlar Odalar birliği bulunmaktadır.

Ahilik Kültürü Haftası (8-12 Ekim)

Ahilik teşkilatının en büyük vizyonu esnaflığın ve zanaatkarlığın korunması ve geliştirilmesi olmuştur. Ahiliğin bir diğer amacı ise ülkeye ve dünyaya en iyi şekilde verebilme gayesidir. Bu sebeple dünyayı değiştirmenin insanı değiştirmekten, insanı değiştirmek ise kendini değiştirmekten geçtiği bilincinde olmuşturlar. Bu nedenle kişisel gelişimlerine büyük önem vermiş çevrelerini de bu konuda uyarmışlardır. Ahilerde bulunan güzel huylar kısaca;

• Güzel Huylu
• Zekatını veren
• Anne babaya hürmet eden
• Komşusuna bakan ve ihtiyacını gözetleyen
• Eline geçeni başkalarına da veren
• İşini en iyi şekilde yapmaya çalışan
• Doğru sözlü
• Amellerini daha iyi yapmaya çalışan
• Sırları saklayan, verdiği sözde duran
• Helal kazanç peşinde koşan
• Harama el uzatmayan
• Muhtaca ihsanda bulunan
• Zulmedeni affeden vermeyene veren
• Kendisine gelmeyene giden
• Kötülüğe karşı iyilik eden
• Kardeşinin hakkını gözeten
• Komşuları ile ilişkisini kesmeyen
• Yakınlarını ziyaret eden, hastaları yalnız bırakmayan
• Hal hatır soran kişilerdir.

Ahilik Kültürü Haftası Amacı

Ahiliğin temel taşı alın teriyle hakkettiğini almak ve ihsan etmektir. Toplumsal sorunların üzerinden gelmeye çalışmak yardıma muhtaçlara el uzat uzatmak en temel prensipleridir. Çürük ve kusurlu mal satmaktan çekinen, fiyatları ortak belirleyen kişilerdir. Ahilikte kurallara uymayan kişiler teşkilattan atılarak mesleklerini belli bölgelerde ifa etmelerine izin verilmez. Böylece haksız kazancın önüne geçilerek hem halkın hem de satıcının hakkı korunmaya çalışılmıştır. Herhangi bir yerde zanaat ve esnaflık yapabilmek için teşkilata üye olmak şartları yerine getirilmelidir.

Ahi Teşkilatında da bir eğitim sistemi bulunmaktaydı. Bir işe veya sanata atılacak bireyler ilk olarak çıraklıkla işe başlayarak zamanla kalfa ve usta olabilmiştir. Usta olmak oldukça uzun bir zaman gerektiren bir makam olmuştur. Nitekim bir alanda uzmanlaşabilmek oldukça uzun bir zaman almaktadır. Ahilik teşkilatı ile birlikte çalışanlar zamanla kalfa ve usta olarak mesleklerinde mertebe atlayarak kendileri adına işyeri açabilme olanağına sahip olmanın yanı sıra ifa ettikleri mesleklerin ve zanaatların nesilden nesile aktarılması sağlanmıştır. Ahilik Teşkilatı zamanla loncalar dönüşmüş Osmanlı Devleti’nin gerileme sürecinde ise kaybolmaya yüz tutmuş nitekim 1925 yılında kapatılmıştır

Ahilik Kültürü Haftası Şiirleri:

AHİLİK Eskiden,Türklerde ahilik vardı, Ahilik,kardeşlik demekti dostum; Herkes birbirini sever,sayardı Ahilik,mutluluk demekti dostum. Yoksullar,garipler çok korunurdu, Toplum,zalimlerden tüm arınırdı; Halkta huzur,düzen hep aranırdı Ahilik,disiplin demekti dostum. Hiç kimse, kimsenin hakkın yemezdi, Mal,can,namusuna hiç göz dikmezdi; Hile,yalan,dolan nedir bilmezdi Ahilik,dürüstlük demekti dostum. Bolca kazanılır,bol harcanırdı, Konuklar,garipler ağırlanırdı; Yürekler,inançla sevdalanırdı Ahilik,cömertlik demekti dostum. Güçlüyken,affetmek,tüm şiarıydı, Kızgınken,sabretmek,iftiharıydı; Muhtaçken,vermenin bahtiyarıydı Ahilik,yiğitlik demekti dostum. Çıraklık,kalfalık,ustalık yolu, Ahi esnafının,kutsal okulu; Pirinden feyz alan,olurdu ulu Ahilik,eğitim demekti dostum. Ahi Evran idi,ulu pirleri, Âlim Edebali,bundan birleri; Bosna’dan Kırım’a var tesirleri Ahilik,adalet demekti dostum. Dilim,ne söylese,tarif edemez, Güzelliklerini hiç tüketemez; Günümüze,örnek olsun nice kez Ahilik,fazilet demekti dostum… Naim Yalnız

ESNAF DÜKKÂNLARINDAKİ MANİLER Bir dükkânda : Her sabah Besmeleyle açılır dükkânımız. Hakk’a iman ederiz, Müslüman’dır şanımız. Eğrisi varsa bizden, doğrusu elbet sizin. Hilesi hurdası yok, helalinden malımız. Müşterilerimiz velinimet, yaranımız yarimiz. Ziyadesi zarar verir, kanaattir kârımız. Bir aşçı dükkânında: Her yiyeceğin lezzeti ta ki beyinden çıkar, Tuz ekmek hakkını bilmeyen sonunda gözden çıkar. Balıkçı dükkânında: Ehl-i aşka tutkunum nemelazım kâr benim, Mal ve mülküm yoktur amma kanaatim var benim. Bir helvacı dükkânında: Dolandım dünyayı bulamadım başıma bir tane tac, Ne eğride tok gördüm ne doğruda aç. Bir şekerci dükkânında: Sade pirinç zerde olmaz bal gerektir kazana, Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana. Berber dükkânında: Her seherde besmeleyle açılır dükkanımız, Hazret-i Selman Pak’tır pîrimiz üstadımız. Lâfla dükkân açılmaz, boş yere etme telâş Selmân-ı Pâk de gelse parasız olmaz tıraş Bir hamamda ve bir saatçi dükkânında: Gelen gelsin saadetle, Giden gitsin selametle. Marangoz dükkânında: Sefa geldin ey misafir, ısmarla kahve içelim, İşçi ile sohbet olmaz, bir merhaba der geçelim. Yine başka bir iş yerinde: Doğru olsan ok gibi elden atarlar seni Eğri olsan yay gibi elde tutarlar seni Menzil alır doğru ok elde kalır eğri yay,